ΑΡΧΕΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ
Το Εργαστήριο Ιστορίας της Ιατρικής και Ιατρικής Ηθικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, από το 2018 δραστηριοποιείται ερευνητικά με τη διάσωση και την ανάδειξη των νοσοκομειακών αρχείων, τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις είτε παραμένουν αναξιοποίητα είτε τελούν υπό καταστροφή.
Πρόκειται για μια ιστορική έρευνα μεγάλης κλίμακας που αποτυπώνει για πρώτη φορά τα νοσήματα που έπληξαν τον ελληνικό πληθυσμό την περίοδο του Μεσοπολέμου (1918-1939), ενώ παράλληλα καταγράφει νοσολογικά την είσοδο των Ελλήνων προσφύγων. Η έρευνα εκπονείται υπό την επίβλεψη της Καθηγήτριας Επιστημολογίας, Ιστορίας και Ηθικής της Ιατρικής κας Μαριάννας Καραμάνου με επιστημονικά υπεύθυνο τον Υποψήφιο Μεταδιδάκτορα Ιστορικό Δρ. Δρ. Σπύρο Μιχαλέα.
Μέχρι σήμερα έχουν συλλεχθεί και ψηφιοποιηθεί τα μητρώα ασθενών από το Προσφυγικό Νοσοκομείο Βέροιας (1926-1940), το Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Ο Άγιος Δημήτριος» (1923-1940) και από το Δημοτικό Νοσοκομείο Αθηνών «Η ΕΛΠΙΣ» (1924-1940) [συνολικός αριθμός εισαγωγών ≈150.000]. Μέρος αυτών (55.801 εισαγωγές) έχει μελετηθεί ιστορικο-επιδημιολογικά και τα αποτελέσματα της έρευνας έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, ενώ η μελέτη για την παιδική εργασία και τη θνησιμότητα για εκείνη την περίοδο τιμήθηκε με το βραβείο «Σπύρος Δοξιάδης για τον έφηβο» στα πλαίσια του 12ου Εντατικού Σεμιναρίου στην Εφηβική Ιατρική».
Η διατήρηση των νοσοκομειακών αρχείων συμβάλλει στην καλύτερη παροχή υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης και θεωρείται ζωτικής σημασίας για ένα κράτος.
Τα μητρώα ασθενών που σε αρκετά κράτη διασώζονται σε ψηφιακή μορφή, χρησιμεύουν στην ταυτοποίηση των νόσων ανά χρονική περίοδο, στην ανασυγκρότηση της υγειονομικής ιστορίας καθώς και στην κατανόηση των αντιλήψεων του κοινωνικού σώματος για την ασθένεια.
Με την ολοκλήρωση της ανωτέρω έρευνας, το Εργαστήριο Ιστορίας της Ιατρικής και Ιατρικής Ηθικής θα έχει χαρτογραφήσει άνω των 150.000 νοσηλευόμενων ασθενών κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας, αναδεικνύοντας τον κοινωνικό προβληματισμό και την αναγέννηση αξιών με στόχο τον περιορισμό της ξενοφοβίας αλλά και την επιδίωξη ειρηνικής και δημιουργικής συμβίωσης στα πολυπολιτισμικά κοινωνικά πλαίσια.